Airborne Museum Hartenstein Menu

Evacuatieverhalen

Ik kom terug

Met het project ‘Ik kom terug’ zijn de herinneringen verzameld van burgers die na de Slag om Arnhem in september 1944 huis het haard moesten verlaten.

Beluister Podcast

Bekijk expo locatie

Leo Derks

Leo Derks kwam met zijn moeder, zusje Loes en broertje Ed na de evacuatie uit Arnhem in het Friese Hallum terecht. Ze werden ondergebracht bij drie families. Het was er veilig. “Als ik uit school...

Anneke Mulder

Met z’n zevenen evacueerden ze uit Arnhem naar Velp en Nunspeet, vertelt Cees Walda (1954). Zijn ouders Jelle Walda (1916) en Anneke Mulder (1920), hun twee jonge kinderen, oma Anna van Melle en twee Joodse...

Henny Groeneweg

Henny Groeneweg (1927) zwierf na de Slag om Arnhem met haar ouders en oudere zus Ria langs meerdere opvangadressen. Ze zag vreselijke dingen en overleefde ternauwernood een bombardement. Haar ervaringen schreef ze op in een...

Jan Kipp

“Mijn grootvader Jan Kipp was, lees ik in zijn brieven, een bescheiden man met groot verantwoordelijkheidsgevoel”, beschrijft Anne Sypkens Smit. “Een harde werker. Hij wist dondersgoed wat de Duitsers wilden. Hij wilde redden wat er...

George den Hertog

“Op SS-opleidingscentrum Avegoor waren aardappelen gestolen. Ze hengstten ’s ochtends bij ons op de staldeur. We werden eruit getrokken, moesten met de handen in de nek voor een SS-peloton staan. Ze dreigden ons te fusilleren.”...

Leida Mientjes

“De oorlog en de evacuatie, de honger vooral, hebben mijn moeder gevormd”, vertelt Gerry Koolhof-Muskens. Leida Muskens-Mientjes (1928) vertelde nooit over de oorlog en de evacuatie. Wel had ze het geregeld over angst. Bij uitzondering...

Buit Burgers

“Mijn vader kon spannend over de oorlog vertellen”, vertelt Hans Burgers. “Koeltjes. Maar volgens mijn moeder sliep hij daarna slecht. Hij had veel meegemaakt: hun huis op de grens van Haalderen en Gendt lag in...

Leo Feijten

Leo Feijten (1939) reconstrueerde de vlucht van het gezin vanuit Arnhem. Hij gebruikte daarvoor de ‘Letter from Hell’ van zijn vader Cornelis. “Mijn vader zorgde als lid van de Luchtbescherming voor vervoer van hulpbehoevenden en...

Marian Broeker

Marian Fogteloo-Broeker (1931) zag na het neerstorten van een V-1 in Eerbeek de slachtoffers. “Ik zag een afgerukte arm met aan de vinger een verlovingsring. Toen ben ik maar omgedraaid. Mijn vader assisteerde daar als...

evacuatie

 

Hoe verliep de evacuatie in 1944?

In de nacht van 25 op 26 september 1944 trokken Britse en Poolse troepen zich terug over de Rijn. De Slag om Arnhem kwam hiermee ten einde.

Operatie Market Garden was mislukt. Voor de burgers in regio was de onzekerheid echter nog niet afgelopen. Ongeveer 150.000 inwoners uit Arnhem en omstreken moesten tijdens of na de strijd evacueren en huis en haard achterlaten.

Voor inwoners van Arnhem die in de buurt van de Rijnbrug woonden was het al vroeg raak. Zij moesten 18 of 19 september hun huizen verlaten omdat het te gevaarlijk werd. Voor veel anderen in de stad volgde er later in de week een officieel evacuatiebevel. Daarna werd ook de evacuatie van onder andere Oosterbeek, Wageningen en Heelsum aangekondigd.

lees meer

Herdenkingsplekken

Op verschillende plekken in de Airborne Region zijn er monumenten om de evacuatie te herdenken. Een overzicht van deze plekken is op deze pagina te vinden. 

Een tijd met angstige momenten, maar ook met – in haar ogen – een avontuur. Herinneringen aan de loods waar ze maanden verbleef, laten haar niet los.

Natuurlijk zijn er nog veel meer plekken om stil te staan bij de Slag om Arnhem. Een overzicht hiervan is hier te vinden.

lees meer